Rycquius, Justus (1587-1627)

30 maart 2010

I. Biografie

Joost de Rycke (Gent 6.5.1587 -Bologna 10.12.1627), dichter en geleerde, studeerde letteren en rechten aan de universiteit van Douai. In 1606 reisde hij naar Italië, waar hij tot 1612 bleef. Eerst probeerde hij in Rome met de hulp van o.a. Philip Rubens een betrekking te vinden; toen dat niet lukte, vestigde hij zich een tijdlang in Perugia als bibliothecaris en privéleraar van de pauselijke gouverneur. Na zijn terugkeer naar huis bleef de verhoopte carrière uit. Reeds in 1614 kreeg hij van Federico Cesi, de geestelijke vader van de Accademia dei Lincei, een uitnodiging om diens secretaris te worden, maar pas na jarenlang treuzelen keerde hij uiteindelijk in 1624 naar Rome terug om er de functie van officiële necroloog en later ook bibliothecaris van de academie te bekleden. Ook als linceo (de tweede uit de Lage Landen, na Johannes Heckius uit Deventer) vond Rycquius echter geen rust en zekerheid. In 1626 werd hij benoemd als professor voor retoriek en oude geschiedenis aan de universiteit van Bologna.Amper een jaar later overleed hij.

II. Geschriften

Rycquius’oeuvre bestaat hoofdzakelijk uit dichtwerken en antiquarische studies.Een opvallend groot deel van zijn poëmen zijn lofgedichten op individuele personen. Zijn traktaat over het Kapitool is de tweede cultuurhistorische studie over een specifieke regio van Rome (na François Pollet’s Historia fori Romani, 1572). Het leverde hem het Romeinse ereburgerschap op. Slechts één officiële biografie van een linceo verscheen van zijn hand, namelijk die van Virginio Cesarini.

III.Werken

Een bijna exhaustief en gecommentarieerd overzicht van de gedrukte werken en het ongedrukte primaire materiaal vindt men bij Van den Berghe en Gabrieli (zie onder IV.). Bij hen ontbreekt:

Daphnis sive novus pastor.Ecloga bucolica syncharistica pro Henrico Francisco Vander Burch,quinto Gandensium episcopo designato (Ieper 1612; exemplaar in UB Gent).Voor verdere handschriften met ten dele nog ongedrukte brieven zie Iter Italicum, I-VI.

Belangrijkste dichtbundels: Gedrukte correspondentie:

» Praeludia poetica, Douai 1606; Poematum libri II, Leuven 1614; Parcae, id est Epitaphiorum…libri tres, Gent 1624; Heroicorum carminum liber singularis, Gent 1624; 12 langere lofgedichten op levende of overleden personen zijn afzonderlijk gedrukt. » Antiquarische studies: » De Capitolio Romano,Gent 1617,herdrukken Leiden 1669 en 1696 (deze laatste met een supplement en verklarende notas van Jakob Gronovius); De anno seculari iubileo, Antwerpen 1624

» Primitiae epistolicae, Köln 1610 (uiterst zeldzaam; exemplaren in UB Utrecht en BAV); Epistolarum selectarum centuria altera, Leuven 1615; 37 brieven uit de periode 1625-1627 zijn uitgegeven door Van den Berghe (p. 166-185 en 457-477) » Inaugurale rede: » Oratio in auspiciis professionis publicae dicta, Bologna 1627

Biografie: » De vita viri praestantissimi Virginii Caesarini Lincei, Padova 1629

IV. Literatuur

R.Van den Berghe,‘Justus Rycquius’, Messager des sciences historiques, 1880,12-32, 189-208; 1881, 160185,457-477;G.Gabrieli,‘Bibliografia Lincea.III.Giusto Ricchio Belga:I suoi scritti editi ed inediti’, Rendiconti della R.Accademia Nazionale dei Lincei, Classe di scienze morali, storiche e filologiche, serie 6, vol. 9 (1933), 142-185; Ell 273-276; G. Gabrieli,‘Ancora di Josse Rycke (Giusto Ricchio) panegirista o encomiatore ufficiale dei Lincei defunti nella prima Accademia’, Bulletin de l’Institut Historique Belge de Rome, 21 (1940-1941), 71-83; E. Bellini, Umanisti e lincei. Letteratura e scienza a Roma nell’età di Galileo (Miscellanea erudita LXI), Padova 1997.

[Marc Laureys]

Citeerinstructie:

Marc Laureys, ‘Justus Rycquius’ in: Jan Bloemendal en Chris Heesakkers, eds., Bio-bibliografie van Nederlandse Humanisten. Digitale uitgave DWC/Huygens Instituut KNAW (Den Haag 2009). www. dwc.huygensinstituut.nl