Nederlandse wiskundigen

18 januari 2010

Inleiding

Het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen beoogt een gemakkelijke toegang te bieden tot biografische informatie van Nederlandse wiskundigen. Het streven is om elk jaar een paar biografieën toe te voegen. Het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen geeft een breed overzicht van Nederlandse wetenschappers sinds 1500. Veel aspecten van dit werk zijn discutabel: hoe definieer je ‘Nederlands’ of een ‘wiskundige’? De redactie heeft ervoor gekozen deze termen in brede zin te interpreteren. Johann Bernoulli was bijvoorbeeld Zwitser maar werkte vele jaren in Groningen en had een belangrijke invloed op de wiskunde in Nederland. Op grond hiervan is hij opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen. Edsger Dijkstra was een informaticus, maar hij legde de wiskundige basis van de informatiewetenschap en kan daarom niet worden uitgesloten van het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen. Wim Klein was een numeriek genie, maar geen wiskundige; hij diende echter wel in de behoeften van de wetenschap: het Mathematisch Centrum (het moderne CWI) gebruikte zijn talenten in de tijd voordat computers grote berekeningen konden uitvoeren. Zo is Wim Klein ook opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen.

Een vermelding in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen bestaat uit een korte beschrijving van het leven van de persoon (300 tot 400 woorden), met een portret en een overzicht van publicaties, literatuur en relevante links. De geciteerde publicaties en literatuur zijn bedoeld om een ​​selectief overzicht te geven en zijn dus geenszins volledig. Het woordenboek moet worden gezien als een startpunt voor lezers die meer informatie nodig hebben over de wiskundigen die erin worden beschreven.

Ga naar het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen

Achtergrond

In het Nieuw Archief voor Wiskunde, in Euclides en in de jaarboeken van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen verschijnen regelmatig levensberichten van wiskundigen. Deze gegevens zijn echter niet altijd makkelijk om op te sporen. Het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen brengt hierin verandering. In eerste instantie werd een selectie van enkele tientallen wiskundigen gemaakt door de redactie van het BWNW. Deze lijst bevat namen van wiskundigen die in elk geval niet mogen ontbreken in het Biografisch Woordenboek.

Echter, zoals elke selectie kent ook deze keuze van 60 wiskundigen inconsequenties en omissies. Het is dan ook de bedoeling dat de selectie gestaag wordt uitgebreid in de komende jaren. Het uiteindelijke doel is dat biografische informatie over de enkele honderden Nederlandse wiskundigen onder handbereik is. Het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen moet een breed beeld geven van Nederlandse wiskundigen vanaf 1500. Over veel zaken valt te twisten: wat is Nederlands, wat is een wiskundige? De redactie heeft ervoor gekozen deze begrippen breed te interpreteren. Johann Bernoulli was Zwitser, maar was lange tijd werkzaam in Groningen en daarmee van grote invloed op de wiskunde in Nederland. Hij is derhalve opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen. Edsger Dijkstra was informaticus, maar legde de mathematische fundamenten van de informatica, zodat hij in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen niet mag ontbreken. Wim Klein was een rekenwonder en geen wiskundige, maar was wel in dienst van de wetenschap: het Mathematisch Centrum gebruikte zijn talenten toen de computers nog geen grote berekeningen konden uitvoeren. Daarom is ook Wim Klein opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen.

Een lemma in het Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen bestaat uit een korte levensbeschrijving (300 tot 400 woorden), met een portret en een overzicht van publicaties, literatuur en relevante links. De opgenomen publicaties en literatuur geven een selectief overzicht en pretenderen dus geenszins volledig te zijn. Het is in de eerste plaats een servicerubriek voor de lezer die meer informatie zoekt over de betreffende wiskundigen.