Gewichtsmaten
1 februari 2010Evenals met de lengtematen, waren de gewichtsmaten die in de zeventiende eeuw in West-Europa werden gebruikt afgeleid van het oud-romeinse gewichtenstelsel. Het oud-romeinse gewichtenstelsel was als volgt onderverdeeld:
- scrupulum (1/4 sextula) 1.14 gr
- sextula (1/6 uncia) 4.55 gr
- uncia (1/12 libra) 27.29 gr
- semis/semissis (1/2 libra) 163.73 gr
- libra/as 327.45 gr
De volgende gewichtsmaten werden in de 17de eeuw in Amsterdam gebruikt:
- aas (1/32 engels) 0.04825 gr
- engels (1/10 lood) 1.54403 gr
- lood (1/2 once) 15.44032 gr
- once (1/16 pond) 30.88065 gr
- pond 494.09040 gr
De Haagse gewichtsmaten waren toen als volgt:
- vierde wichtje (1/4 wichtje) 0.917 gr
- wichtje (1/4 lood) 3.700 gr
- lood (1/32 pond) 14.679 gr
- pond 469.728 gr
Voor wetenschappelijke doeleinden gebruikte men ook vaak het medicinaal gewichtenstelsel:
- grein (1/20 scrupel) 0.0641 gr
- scrupel (1/3 drachma) 1.2817 gr
- drachma (1/8 once) 3.8451 gr
- once (1/12 pond) 30.7605 gr
- pond 369.1260 gr
De toen gebruikte Franse gewichten waren:
- grain (1/24 denier) 0.0531 gr
- denier (1/3 gros) 1.2748 gr
- gros (1/8 once) 3.8243 gr
- once (1/8 marc) 30.5941 gr
- marc (1/2 livre) 244.7529 gr
- livre 489.5058 gr