Boekpresentatie: Dirk van Delft & Ton van Helvoort, “Beelden zonder weerga” (Leiden, 2 februari 2018)

23 januari 2018

Op vrijdag 2 februari vindt in Rijksmuseum Boerhaave de boekpresentatie plaats van Beelden zonder weerga: de elektronenmicroscoop van Ernst Ruska tot Ben Feringa, geschreven door Dirk van Delft en Ton van Helvoort. Voorafgaand organiseert het museum in samenwerking met uitgeverij Prometheus een begeleidend publiekssymposium. Onder de titel ‘Beelden zonder weerga in mega en nano’ gaan wetenschapsjournalist en publicist Govert Schilling en de Delftse hoogleraar elektronen-optica Pieter Kruit in op de intrigerende beeldenpracht die het diepe heelal en de atomaire wereld het oog te bieden hebben.

In 1986 won Ernst Ruska voor zijn uitvinding van de elektronenmicroscoop de Nobelprijs voor de Natuurkunde. Dat was 55 jaar (!) nadat hij het instrument in Berlijn had gebouwd. Beelden zonder weerga volgt deze gedreven pionier die alles in het werk stelde om zijn droom te verwezenlijken en Siemens zover kreeg zijn ontwerp in productie te nemen. Een tweede hoofdpersoon is Jan Bart Le Poole van de TU Delft. Zijn ingenieuze aanpassingen aan Ruska’s prototype betekenden de opmaat tot het wereldwijde succes van de elektronenmicroscopen die Philips vanaf 1949 op de markt bracht. Maar de echte hoofdrol in Beelden zonder weerga is weggelegd voor het apparaat zelf. Zien is geloven. Voor de modernste cryo-elektronenmicroscoop, die in 2017 de Nobelprijs voor de Scheikunde won, geldt dat net zo hard als voor het prototype van Ernst Ruska. Beelden zonder weerga overziet de historische ontwikkelingen, gaat in op persoonlijke drijfveren, het gevecht om octrooien en erkenning, en geeft aldus een kleurrijk verslag vanaf de werkvloer van de wetenschap.

Dirk van Delft is directeur van Rijksmuseum Boerhaave en bijzonder hoogleraar Materieel erfgoed van de natuurwetenschappen aan de Universiteit Leiden. In 2005 won hij de NWO-Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie. Datzelfde jaar verscheen zijn veelgeprezen biografie over koude-pionier Heike Kamerlingh Onnes. Ton van Helvoort is biochemicus. In 1993 promoveerde hij aan de Universiteit van Maastricht op het twintigste-eeuwse debat over de aard van virussen. Sindsdien is hij zelfstandig wetenschapshistoricus met als specialisaties (bio)chemie, virologie, kanker, voeding en de chemische industrie.

Met een collectie die vijf eeuwen onderzoek en innovatie toont, en een intensieve samenwerking met kopstukken uit de wetenschap van vandaag, biedt Rijksmuseum Boerhaave bezoekers van alle leeftijden een intrigerende kijk in de wereld van wetenschap en geneeskunde. Onder de getoonde topstukken bevindt zich de eerste elektronenmicroscoop van Le Poole uit 1941.

Over de presentatie

  • Wat: Boekpresentatie en publiekssymposium ‘Beelden zonder weerga’
  • Wanneer: Vrijdag 2 februari 2018 van 15:30 tot 17:00 uur
  • Waar: Rijksmuseum Boerhaave, Lange Sint Agnietenstraat 10, Leiden
  • Toegang: Gratis, maar aanmelden is verplicht, via www.rijksmuseumboerhaave.nl/beelden. Let op: in tegenstelling tot wat de bevestigingsmail meldt, is de aanschaf van een museumkaartje niet verplicht.
  • Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen bij Dirk van Delft.