Conferentie: Electrologica X8 Computer in Rijksmuseum Boerhaave (Leiden, 24 maart)

15 februari 2018

Op zaterdag 24 maart organiseert Rijksmuseum Boerhaave samen met de Universiteit van Amsterdam, het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) en de TU Eindhoven een publiekssymposium rond de geheel in Nederland ontwikkelde en gebouwde Electrologica X8 computer uit de jaren zestig.

Aanleiding is het opnemen in de nieuwe presentatie van het museum van het laatst overgebleven complete exemplaar van deze roemruchte machine. De X8 geniet enorme status vanwege de vernieuwingen die het ontwerp bood die nog altijd gemeengoed zijn. Op het X8-symposium gaan ooggetuigen, gebruikers van het eerste uur en informatica-historici in op de betekenis van deze computer. Als uitsmijter is er het verhaal hoe de laatste X8 naar Rijksmuseum Boerhaave kwam.

In 1965 bracht de Nederlandse computerfabrikant Electrologica, een spin-off van het Amsterdamse Mathematisch Centrum (het huidige CWI) en een Haagse verzekeringsmaatschappij, de X8 op de markt. Het kerngeheugen van 450.000 magnetiseerbare ringetjes, ‘0’ of ‘1’, toen heel wat, is in vergelijking met de huidige smartphone peanuts. Een complete X8 bestond uit een dozijn kasten van 58 cm breed en twee meter hoog, vulde een ruime kamer en woog duizenden kilo’s. Het was dé machine waar iedere wetenschapper mee wilde werken. Niet alleen universiteiten, ook Fokker, het KNMI, Philips en de PTT telden grif 2,5 miljoen gulden voor deze machine neer voor deze machine. Een commercieel succes was het niet: twintig exemplaren van de X8 zijn er verkocht.

Plaats

Rijksmuseum Boerhaave, Lange Sint Agnietenstraat 10, Leiden.  www.rijksmuseumboerhaave.nl

Programma

  • 10:00  Ontvangst
  • 10:30  Ton van Helvoort (Acta Biomedica) , Een fluwelen revolutie: De computerisering van de wetenschappen.
  • 11:00  Gerard Alberts (UvA), Computerbouw in Nederland van academie naar onderneming.
  • 11:30  Paul Klint (CWI), Software zonder geheugen.
  • 12:00  Lunch
  • 13:00  Frans Kruseman Aretz, Het Mathematisch Centrum, ALGOL 60 en de Electrologica X8.
  • 13:30  Willem van der Poel, De commissie Z8.
  • 14:00  Lambert Meertens en Dick Grüne, Electrologica-gebruikers op het Mathematisch Centrum. Interview door Gerard Alberts
  • 14:30 Theepauze
  • 15:00  Dirk Dekker, Dekkers algoritme voor wederzijdse uitsluiting.
  • 15:30  Gauthier Van Den Hove, The birth of semaphores in the Electrologica X8.
  • 16:00  Ernst-Günter Hoffmann, The adventure of developing a FORTRAN Compiler in the 1960s.
  • 16:30  Dirk van Delft (Rijksmuseum Boerhaave), De reis van de X8 naar Rijksmuseum Boerhaave.
  • 16:40  Einde symposium

Toegang

Deelname aan het X8-symposium in Rijksmuseum Boerhaave kost 15 euro, inclusief koffie, thee, lunch en toegang tot het museum. De som is te voldoen in het museum.

Aanmelden is verplicht, via www.rijksmuseumboerhaave.nl/X8

Nadere inlichtingen bij de drie organisatoren van het symposium: Gerard Alberts, g.alberts@uva.nl, Dirk van Delft, dirkvandelft@rijksmuseumboerhaave.nl, en Jan Friso Groote, j.f.groote@tue.nl.